Niet iedereen in Nederland heeft gewacht op de uitkomsten van nog te realiseren projecten en onderzoeken. Deze onderzoeken duren lang en het resultaat is nog ongewis. Dit heeft ertoe geleid dat een kleine groep mensen vanuit verschillende motieven heeft gemeend dat het nu al acceptabel is om laatstewilmiddelen te verstrekken. Zodra de ontvangers deze middelen gebruiken om hun eigen levenseinde te bewerkstelligen, zijn de verstrekkers strafbaar vanwege hulp bij zelfdoding.
ONZE VRAAG:
Het overtreden van de wet is niet acceptabel. Toch blijkt dat wetovertreders soms aan de basis staan van maatschappelijke verandering. Wat zijn de effecten van de strafprocessen die gaan lopen en wat leren we hiervan?
De achtergrond
We hebben de wens om de wetgeving rondom strafbaarheid bij hulp op zelfdoding te wijzingen. Dit past in lijn bij het erkennen van zelfbeschikking over het eigen levenseinde. Indien deze erkenning er komt, moeten er ook mogelijkheden zijn om dit recht uit te oefenen op een effectieve en humane wijze. Momenteel zijn er verschillende initiatieven en onderzoeken rondom dit onderwerp. Het belangrijkste initiatief is dat van 30 Nederlanders die een proces tegen de Staat zijn begonnen. Zij vinden het strafbaar stellen van hulp bij zelfdoding in strijd met het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens.
Actuele strafzaken
Het Openbaar Ministerie heeft afgelopen jaar onderzoek gedaan naar mensen die laatstewilmiddelen hebben verstrekt. De eerste in een reeks was de arrestatie van Alex S. uit Brabant. De belangrijkste aanklacht luidde hulp bij zelfdoding, maar soms ook nog andere zaken zoals het illegaal verstrekken van medicijnen. Ook bestuurders van de Coöperatie Laatste Wil zijn gehoord op verdenking van het leiden van een criminele organisatie. Of en in welke gevallen het OM tot vervolging overgaat, wordt binnenkort bekend. Wij verwachten dat de komende jaren een aantal rechtszaken zullen worden gevoerd die ieder een ander karakter hebben.
De rechtszaken leveren veel nieuwe jurisprudentie op, veel nieuwe discussiepunten en invalshoeken ten aanzien van deze kwestie. Er zal veel publiciteit rondom deze kwestie zijn en politici en maatschappelijke organisaties zullen tot standpunten worden uitgenodigd. Mogelijk zal het op termijn tot voorstellen leiden voor wijzigingen in de wetgeving. Ongetwijfeld gaan al deze processen veel materiaal opleveren voor maatschappelijk debat en een bijdrage leveren aan de emancipatie van het onderwerp ‘levenseinde in eigen regie’. Wellicht helpen ze ook om de gewenste wetswijzigingen de komende jaren te bewerkstelligen.
Heb je een voorstel of vraag?
Stuur jouw idee in!